ЋИР

Spomenik prirode „Pećina Kuk“

Odlukom Skupštine opštine Kalinovik, zaštićenim područjem proglašena  je pećina Kuk, kao spomenik prirode „Pećina Kuk“. Ona predstavlja speleološki objekat čiji je značaj u specifičnim obilježjima i  vrijednostima, odnosno jednostavan morfološki i hidrološki sistem sa bogato ukrašenim pećinskim nakitom kao što su salivi, stalaktiti, stalagmiti i pećinski stubovi.

Pored nabrojanog,  „Pećina Kuk“ je i značajan paleontološki lokalitet, na kojem su pronađeni ostaci pećinskog medvjeda čija se starost procjenjuje između 36.000 i 40.000 godina.

To su najstariji ostaci pećinskog medvjeda na prostoru Bosne i Hercegovine.

Pećina „Kuk“ je smještena u klisuri rijeke Bistrice, između Kalinovika i Foče. Sastoji se od nekoliko kanala, razvijenih u dva nivoa, ukupne dužine 688 m.

Na ovm području ustanovljen je režim zaštite II stepena, što znači da su dozvoljena naučna istraživanja, poljoprivredna proizvodnja domaćinstava u individualnom režimu, podizanje autohtonih sastojina lišćara uz očuvanje postojeće autohtone vegetacije, izgradnja novih objekata i izvođenje radova koji su u funkciji prezentacije i zaštite zaštićenog prirodnog dobra, zadržavanje postojećih trasa saobraćajnica uz mogućnost predviđanja asfaltiranja isključivo onih saobraćajnica koje će voditi do planiranog parkinga, javno osvjetljenje na urbanim površinama koje mogu imati isključivo pejzažni karakter.

S druge strane, zabranjeno je industrijsko eksploatisanje mineralnih i nemineralnih sirovina, primarna prerada i pretkoncentracija sirovina (osim u slučaju strateškog interesa pri čemu se utvrđuju posebni uslovi zaštite životne sredine), deponovanje primarnih i sekundarnih jalovina, otpada i viška zemlje, izgradnja industrijskih, infrastrukturnih, privrednih, hidrotehničkih i drugih objekata čiji rad i postojanje mogu izazvati nepovoljne promjene kvaliteta zemljišta, vode, vazduha, živog svijeta, ljepote predjela, kulturnih dobara i njihove okoline, promjena namjene površina (osim promjena koje proističu iz programskih dokumenata Upravljača).

Zatim, zabranjena je i gradnja objekata poljoprivrednih domaćinstava izvan postojećih građevinskih parcela, uzimanje fosilnih materijala sa geoloških profila, uništavanje šumskih kompleksa i njihovo usitnjavanje, preoravanje prirodnih livada i pašnjaka, sadnja, zasijavanje i naseljavanje vrsta biljaka koje su strane za ovo područje (osim za potrebe sprečavanja erozije i klizišta), sakupljanje, korištenje i uništavanje svih zaštićenih divljih biljnih i životinjskih vrsta.