Šumsko – privredno područje „Kotorvaroško“ nalazi se u zapadnom dijelu Republike Srpske. Sa istoka graniči sa „Usorsko – ukrinskim“ šumsko – privrednim područjem, sa jugoistoka graniči sa Federacijom BiH, sa juga i jugozapada sa „Čemerničkim“ šumsko – privrednim područjem i sa sjeverozapada i sjevera sa „Donjevrbaskim“ šumsko – privrednim područjem.
Ukupna površina šuma na ŠPP iznosi 23.574,23 ha, uzurpirane površine zauzimaju 141,33 ha.
Šira kategorija šuma: | Površina u ha: |
Visoke šume sa prirodnom obnovom | 18,216.63 |
Visoke degradirane šume | 63.34 |
Šumske kulture | 1,449.58 |
Izdanačke šume | 3,138.03 |
Površine podesne za pošumljavanje i gazdovanje | 247.18 |
Površine nepodesne za pošumljavanje i gazdovanje | 459.47 |
Uzurpacije | 141.33 |
Šumsko-privredno područje podjeljeno je na privredne jedinice:
Privredne jedinice: | Površina u ha: |
Uzlomac | 4,327.49 |
Bistrica | 2,089.74 |
Vrbanja | 13,923.80 |
Kordača | 1,735.58 |
Gornja Velika Usora | 534.45 |
Jasenica-Bila | 1,104.50 |
Područje čiji je korisnik ŠG ,,Vrbanja“ nalazi se na teritoriji opštine Kotor Varoš. Opština Kotor Varoš se nalazi na oko 30 km jugoistočno od Banje Luke. Sa Banjom Lukom je povezana magistralnim putem Banja Luka – Teslić. Gradsko naselje se nalazi na nadmorskoj visini od oko 220 m.
Površina Opštine je 564,26 km2. Kotorvaroška dolina je omeđena obroncima Borja i Uzlomca (lijeva strana rijeke Vrbanja) i Čemernice, Skatavice i Lipovca (desna strana Vrbanje).
Graniči sa opštinama Teslić, Čelinac, Kneževo i Travnik.
Prema horizontalnom raščlanjenju šumske vegetacije u bivšoj Jugoslaviji šumsko – privredno područje ,,Kotorvaroško“ nalazi se, najvećim dijelom, u oblasti unutrašnjih dinarida, Srednjebosansko područje, Vrandučki reon i Zavidovićko – teslićko područje.
Područje se manjim dijelovima nalazi i u Pripanonskoj oblasti, Sjeverozapadno – bosansko područje. Područje je uglavnom brdsko – planinskog karaktera, u visinskom intervalu prostire se od 200 m do 1.400 m n.v.
Najveći dio područja zauzimaju šume bukve i jele sa smrčom (Piceo – Abieti – Fagetum), smrča izostaje u nižim predjelima izloženim uticajima klime Panonskog basena.
Unutar ovih šuma znatne površine zauzimaju i zajednice bukve (Fagetum montanum illyricum).
U nižim predjelima rasprostranjene su pretežno šume bukve (Fagetummontanum illyricum), a na toplim položajima šume kitnjaka i običnog graba (Querco – Carpinetum), orografski uslovljene šume kitnjaka (Quercetum petraeae montanum).
U kanjonima rijeka, na stjenovitim strmim padinama, zastupljene su termofilne fitocenoze, često reliktnog karaktera: šume bukve i gluhača (Aceri obtusati – Fagetum), šume crnog graba (Querco – Ostryetum et Orno – Ostryetum), šume lipe i javora (Aceri Tilietum mixtum), a na nižim i najtoplijim položajima šume bijelog graba (Carpinetum orientalis).
Šumsko – privredno područje predstavlja jedinstven privredni objekat za koji se radi šumsko – privredna osnova. Kompletno šumsko – privredno područje nalazi se na teritoriji Opštine Kotor Varoš.
Privredna jedinica predstavlja užu cjelinu obzirom na organizaciju rada. Veoma su heterogene u pogledu stanišnih i sastojinskih prilika, te prema tome nije jedinstvena u uzgojnom obliku.
Samo ŠG je podjeljeno na četiri radne jedinice i to:
Konfiguraciju terena ŠPP „Kotorvaroško“ odlikuju u većem dijelu površine nepovoljne orografske konfiguracije. Strme padine, odjeli ispresjecani potocima su odlika većeg dijela ŠPP-a, što dosta otežava rad na terenu što se tiče i iskorišćavanja i uređivanja šuma.
Od vrsta drveća uglavnom dominira bukva sa jelom. Smrčevih sastojina ima na višim predjelima plato u slivu rijeke Ilomske i Djevojačka ravan, kojima ŠPP graniči sa ŠPP „Čemerničkim“. Otvorenost odjela traktorskim vlakama je zadovoljavajuća, a na proširenju mreže kamionskih puteva se uveliko radi.